Chhuichhuahna Ropui
Mi â angin a awm a. America in a thil haider tlat a haider theih tawh lo na turin
1887 September,
New York City.
Mi sualte pawikhawihna avanga khawvel hi chhia a ni lova. Mi tha te an ngawih reng vang zawk a ni fo.
Kum 23 mi lek nula pakhat chu boarding house ah pen lut in engkim hailang turin bul a tan ta. Chhan leh vang fel tak nei ran chung chuan.
Inchhung ah chuan muangchangin a pen a. A mahin a phun malh malh a. A mu duh lova, a thluak te chu an bo zo ta emaw tih mai turin ngawi renging bang a en ngawih ngawih a.
Darkar 48 chhung khan thil chu a thlen thin dan pangai ang chiah in a thleng kha ania.
Roreltu in a lu a bu nghat a....
Doctorin lehkha a ziak fel a...
Thuneitu ten an pawmpui thlap bawk.
A â let tawp a, beisei tur a awm lo.Zawhna engmah an zawt lova, eng mah chhui chian a awm hek lo. Rinhlelh tur pawh.
Tichuan Blackwell thliarkar ah thawn a ni a. Mi â awm khawmna, Hmeichhia te an dahkhawmna hmun ah chuan. Hmeichhe tam tak thawn luh an ni tawh a. Tumah rawn kir leh reng an la awmlo thung.
Mi tumahin an hriat loh erawh hei hi ani. A hming chu Nellie Bly ani a. A aw khur dar dar, hlauhlawp taka a tawng ri zawng zawng chu a lemchanna vek ani bawk.New York World chanchinbu tana thawk a, thuziak thin ani.
Hun rei Rei tak ata thuruk sawi rik neuh neuh awm thin chuan a beng a thleng a. Kawngkhar inkhar khip tlat chhung lama nunrawnna nasa tak te, hmeichhe tam tak, âtna nei miah lo mi â anga dah luh an nih thin thu te, kir leh tawh lova an tihbo thinna hmun chungchang chu.
Nellie chuan thudik tak hriatchhuah a tum tlat a. Chung hneichhia te zingah chuan a insiam ve ta. Chu mi â enkawlna hmun ah chuan nunrawnna leh hlauhawm chu thup a ni hlek lo. Thil kalphung pangai a ni ringawt. Mi 1000 len na tura siam ah hmeichhe 1600 rual chu hnawh luh an ni a. Mi sang tel te nunna chu Doctor 16 leh Nurse, training pakhat mah nei lo ho kutah a innghat tawp a. An nurse ho lah an indaihlo in an thawk rim a ni bawk a. An thin a chhia in an nun a rawng hlur ringawt mai ani.
Anih leh an damlo enkawl ho chu??? A tam zawk chuan natna an nei reng reng lo. Ramdang mi, America a rawn lut ru, sap tawng thiam lo te, nu rethei leh harsa enkawl tu tur chhungkua nei lo te. Nu tam tak, an luh tirh a mi pangai leh fing fel thlap, chu hmun a an thil tawh avanga thluak buai zo ta te an ni hlawm.
An lo enkawlna chu "enkawl leh ngaihsakna" ti a a hming an phuah "hremna rapthlak" a ni tawp. Tuisik, vûr ang maia vawt, an thawk leh an beiseina ti tawp thei hial tur khawpa inbual te. Eitur, thing hlui lutuk, a kara a lung an vah nuaih nuaih hial tawh ho ei leh in te, an tawng hlek a nâ taka hlap te. Chung chu an enkawlna dawn chu ani.
Nellie chuan a lemchan chu a rang a rang in a ti tawp lo chauh ani.
Tichuan fiah fel takin a tawng ta a, a chetzia pawh a fel ta thlarh a. Chhuah turin a ngen ta a. Mahse, awmzia a nei lo. Mi â ti a sawi i nih tawh tawh chuan i chetzia a fel zawh poh leh i â chhah hle tihna a ni tawp. Engkim a chhinchhiah fel vek a. Lung bang kara na tuar au ri zawng zawng te, chu hmun a hmeichhe awm ve te hming zawng zawng leh nunrawnna thil thleng zawng zawng te chu.
Ni 10 a liam ta chiah tihah chuan Danhremi a rawn thleng ta. October 9, 1887 a rawn thlen chuan a thuziak chuan kawtthler zawng zawng a fang chhuak hi a ni tawp mai. "Mi â dahna hungchhung ah chuan" ti a a hming a vuah chuan.
New York pumpui a nghawr nghing a. A thuziak chhiartu apiang chu rapthlak tiin an puakkeh lo chauh ani ber. Mipui lungawilo an fuankhawm a. Chu thil chhui chiang tur pawl din nghal a ni a. An chhui chhuak ta vek a. A thuziak zawng zawng chu a dik vek tih an nemnghet bawk.
Chu hmun enkawlna tur sum chu nasa taka tihpun nghal ani a. Thawktu lakbelh teuh an ni bawk. Tawnglettu dah ani a. An mimal dan leh chanvo humhalhna tur siam thar niin a hmun hma pawh thuam that leh tihchangtlun nghal ani.
Kum 7 a liam leh meuh chuan chu hmun chu khar ni ta.
Mahse Nellie hian hetah hian a duhtawk mailo. A hnathawh hmang chuan thil diklo chhui chian hna a thawk ta zel a. Ral atanga thu ziak satliah lovin a luhchilh zel a. Eirukna, naupang rukbo na etc.... Ni 72 chhungin khawvel a fang chhuak deuh thaw a. Rinthu leh thuruk chu a takah chan tir in a pholang ta zel a. America a ziaktu lâr ber te zinga mi ani ta nghe nghe a.Kum 1922 khan a boral ta ani.
Mi sualte pawikhawihna avanga khawvel hi chhia ani lova. Mi tha te an ngawih reng vang zawk ani fo. Pawn lam atanga siam that tum aiin a chhung atanga siam a pawimawh ber fo. Tualchhung a tlawmngai pawl, zu do pawl, JAC etc hmalakna engemaw te pawn lam atangin kan sel vak vak a. A thawh chu kan peih lem hlei lova. Siam that tur hria chuan a chhung ah ngei, thahnemngai taka thawk a, siam tum tur zawk ani. Ka sermon thui lo mai ange. Tawk teh se🖐️😄

Comments
Post a Comment