THENZAWL KHAW CHANCHIN

THENZAWL KHAW CHANCHIN

Bma Ralte

14. 08. 2025



          Thenzawl khua hi khaw ṭhang chak tak a ni a, hmun dang aṭanga pem lût pawh an tam a, hetiang hi a nih avang hian Thenzawl mi nisi, Thenzawl chanchin hre thui lo tak takte pawh tunlai ṭhang lo thar zelah  awm theih a ni. Chuvangin chiang zawka mitinin kan hriat theih nan he Thenzawl chanchin hi tlêm ka han ziak ve a ni.


           Mizoram khuaah hian Thenzawl aia khaw laili si, hmun rem zau bawk si hi khaw dang pakhatmah a awm lova, a khaw chhung leh kiang vela mual awmte pawh hi mual rem tak tak vek an ni. A khaw awmna hi a laili em avang hian khaw chhak leh thlang velah chauh awm ṭhin nia lang thing leh thei chi hrang hrangte hi an awm thei vek ti ila, kan sawi uar lutuk awm lo ve. Heng thing chi hrang hrang zingah hian 'Thén' thing hi a tam êm êm mai a, tunhma chuan tuna Loṭhazawl hmunte hi Thên thing hmun a ni ṭhin. Hetianga Thên thing a tam avang hian a khaw hming atan pawha chawi nghalin THENZAWL tih a lo ni ta a ni. 


          Thenzawl hi chhim leh hmar inrina Tropic of Cancer latitude degree 23 1/2 'N' - in a rintlang a, sea level aṭanga a sànzawng chu 3100ft. a ni. 


Tunhma chuan tuna a awmna aṭanga hmàrlam 3km. vela awm hi a ni a, sorkarin tuna a awmna hmunah hian awm tura a tih avangin 1960 kum khan Model Village a din a, Assam typed in eng emaw zat a sa a, he Model Village-ah hian kum 1961-ah Pu Mihuaia, Pu Thangluaia leh Pu Thanzauvate an chhuk thla a, anni chhungkaw thumte hi tuna Thenzawl khaw luah hmasa bertute an ni. Chumi hnu chuan chhungkaw dangte pawh an insawn thla ve ta zel a, chutichuan khaw hlui chu tuma'n luah zui lovin a lo ram hlen ta a ni. He Model Village-ah hian kum 1960-ah hian Pu Thanzauva fapa Laldinliana a piang a, ani hi he Thenzawl khuaa nau piang hmasa ber pawh a ni ta a ni. Rultuha chuk avangin Pu Selvunga a thi a, ani hi Model village-a thi hmasa ber a ni a, a ruang erawh chu an chhuahsan tak khaw hluiah phum a ni thung. Tin, kum 1963 January thlaah Pu Thangluaia pa Pu Thangṭhianga a thi ve leh a, ani erawh hi chu tuna Gov't. ME School thlang, Pu Thanzauva inhmun tlangah hian phum a niin, he Model Village-a phum hmasak ber a ni ta a ni. Model Village luah hmasatute hian an ran vulh rawn seh tumtu Sakei pawh an um tlãn zing viau bawk awm e. 


          Tuna Thenzawl khaw hmarlam 3km. velah hian kum 1863 vel khan Lianrikhuma hovin khua an sát a, tun thleng hian an lungphun ṭhenkhat hmuh tur pawh a la awm nghe nghe. Kum 1872-ah Bengkhuaia leh British sorkar aiawh, T. H. Lewin (Thangliana) te'n inremna sa-ui an tan pawh khan Lianrikhuma pawh hi a tel ve nghe nghe a ni. Tin, a kum tak hriat a ni tawh lova, hetih hunlai vel hian Lalchera a awm a, fapa pakhat Rolura neiin Rolura hian Chhipphir a awp a, Rolura hian fapa pahnih Lalvunga leh Tlutpawrha a nei a, Lalrivunga chuan fapa pali Khawsaia, Lalpuithanga, Thangduta leh Thuama te a nei a, chutichuan Thangduta hian 1863 kumah Vantawng ramah hian khua a sàt a, mahse, rei tak awm lovin Kanghmunah a kai phei a, hei vang hian a khaw dinna hmun hi tun thleng hian 'Vantawng khaw hmun' tih a nih phah ta a ni. 


Thenzawl khaw lalte:-

  1. Thangduta.
  2. Bengkhuaia.
  3. Kamlova.
  4. Lalkhami (A pasal Kamlova, Thenzawl lal hi a boral avangin a aiah a lal a ni
  5. Ngurchhina. 

Kum 1954-ah lal bàn an lo nih ták avangin Thenzawl lal Ngurchhina pawh hi a báng a, chutichuan Village Council thlan a ni ta a ni. Chutianga lal bàn an nih a, Village Council thlan a lo nih takah chuan kum 1946-a din Mizo Union leh a hnu lawka din Zalen Pawl/EITU (Eastern India Tribal Union) Party pahnihte chuan Village Council hmasa ber thlanna chu an chuh dun ta a, Mizo Union chuan Thenzawl Village Council hmasa ber ni turin hnehna an chang ta a ni.


Thenzawl Village Council hmasa berte:-

1954 - 1957

President   -   Darhema.

V/President-  Chawnghminga.

Secretary   -   Thangchhuana.

Memberte:-

  • Kapṭhuama -  (Chuhtu awm lova tling)
  • Paruala.
  • Ngurchhina -  (Ngurchhina hian a pawm lova, a aiah Lalkhawsiama hi ruat a ni)
  • Lalkhawsiama.
  • Dengrikhuma -  Buangpui.
  • Chalbuanga.

Thenzawl khua Village Council pakhat hnuaia awm ṭhin chu kum 2006 ah V/C.thumah ṭhen a ni a, hetiangin:-

1.  Thenzawl West V/C.

2.  Thenzawl East V/C.

3.  Vengthar V/C.


Khua a lo ṭhangin a lo lian zel a, chutichuan kum 2015-ah Thenzawl V/C.thum ni ṭhin chu Kanan V/C.lo piangin V/C.pali a lo ni ta a ni. 


Heti chin hi duhtawk rih phawt ila, a ṭuldana zirin Thenzawl chanchin chipchiar zawk emaw tunhmaa Thenzawl Pasalṭhate'n huaisen taka Sakei hliam an lo beihdante kan la buatsaih leh dawm nia.

Comments

Chhiar hlawh ber

Land-2

Village Council, Thenzawl ṭhanchhoh dan

Visiting Places - Thenzawla i tlawh ngei turte